() Patronat
Ciemna strona Mount Everest, epicentrum Holokaustu, zaplecze Studia Ghibli. Polecenia na Millennium Docs Againts Gravity
( 25.04.2025 )
9 maja rusza 22. edycja Millennium Docs Against Gravity. Tegoroczna odsłona wydarzenia odbywa się pod hasłem „Między nami cały świat”, dlatego na ekranach kin zobaczymy niemalże 180 filmów dokumentalnych z całego globu. Historie zabawne, piękne i przerażające pozwolą nam odrobinę lepiej poznać świat, który nas otacza. Postanowiliśmy wybrać dla was osiem najciekawszych produkcji, które będziecie mogli zobaczyć między 9 a 18 maja w kinach studyjnych w 7 miastach.
„One to one: John i Yoko”, reż. Kevin Macdonald
Każdy z nas ma opinię na temat Yoko Ono i jej wpływu na Johna Lennona. Nie trzeba być fanem Beatlesów ani nawet znać ich twórczości, aby „wiedzieć”, że to właśnie Ono jest obwiniana za rozpad jednego z najważniejszych zespołów w historii muzyki. „One to one: John i Yoko” eksploruje historię związku dwojga artystów, koncentrując się na charytatywnym koncercie One to One zorganizowanym na rzecz dzieci ze specjalnymi potrzebami. Był to jedyny pełnometrażowy koncert Lennona zarejestrowany między ostatnim występem Beatlesów w 1966 roku a jego tragiczną śmiercią. Film zawiera niepublikowane materiały, w tym prywatne rozmowy telefoniczne, domowe nagrania stworzone przez Johna i Yoko, a także odrestaurowane i zremasterowane ujęcia z koncertu One to One. Ścieżka dźwiękowa powstała pod nadzorem Seana Ono Lennona.
„Ciemna strona Mount Everest”, reż. Jereme Watt
Mingma Tsiri Sherpa przysiągł sobie, że nigdy więcej nie wejdzie na Mount Everest po tragedii w 2015 roku, kiedy na zboczu góry zginęło 21 osób. Jednak gdy w 2019 roku Everest pochłonął kolejne 11 ofiar, Mingma postanowił działać. Po latach eksploatacji Everestu przez bogatych turystów wiadomo, że na górze życie straciło ponad 300 wspinaczy, a ponad 200 ciał wciąż spoczywa tam, gdzie zatrzymała je śmierć. Mingma jako buddysta wierzy, że Chomolungma – „Matka Bogini Świata” – karze ludzi za brak szacunku wobec świętej góry. Wraz z grupą Szerp wyrusza na szczyt, by po dekadach oczyścić Everest z ciał martwych wspinaczy. Ta niezwykle niebezpieczna misja ma jeden cel – zwrócić ciała ich rodzinom i zakończyć buddyjski cykl życia.
„Akta Bibiego”, reż. Alexis Bloom
Dokument nakręcony przez Alexis Bloom opiera się na nagraniach z przesłuchań Benjamina Netanjahu. Izraelska policja zarejestrowała tysiące godzin materiału w ramach śledztwa dotyczącego zarzutów o przekupstwo i oszustwa postawionych premierowi Izraela. Nagrania wyciekły w 2023 roku, lecz dotychczas udostępniano jedynie pliki audio, a nie materiały wideo, które widać w filmie. Alex Gibney, producent dokumentu i osoba odpowiedzialna za ich ujawnienie, twierdzi, że materiały rzucają nowe światło na Netanjahu. „Są mocnym dowodem na to, że ta przekupna i skorumpowana postać doprowadziła nas do miejsca, w którym jesteśmy dziś” – miejsca, w którym Izrael dokonuje ludobójstwa na ludności cywilnej w Strefie Gazy. Zapewne nikogo nie zdziwi, że film został zakazany w Izraelu ze względu na przepisy o ochronie prywatności.
„Pod powierzchnią”, reż. Kinga Michalska
Kanadyjski film dokumentalny przygląda się życiu Polaków mieszkających w pobliżu miejsc, które były epicentrum Holokaustu. To seria intymnych, niemal poetyckich spotkań z ludźmi budującymi swoją codzienność w przestrzeniach naznaczonych przez Shoah. Młoda dziewczynka odwiedza przyjaciółkę w szpitalu psychiatrycznym, który niegdyś pełnił funkcję obozu koncentracyjnego. Kibice piłkarscy we wsi Birkenau świętują zwycięstwo swojej lokalnej drużyny. Katolicka rodzina prowadzi rozmowę o współudziale Polaków w pogromach, podczas gdy ich miasto przygotowuje się do uroczystości upamiętniających ofiary. Film w reżyserii Kingi Michalskiej pokazuje, jak Polacy konfrontują się z historią i jej traumami w swoim codziennym życiu.
„Nagłe przebłyski głębi istnienia”, reż. Mark Cousins
Film Marka Cousinsa z narracją Tildy Swinton opowiada historię Wilheminy Barns-Graham, brytyjskiej artystki, której twórczość zasługuje dziś na przypomnienie. Barns-Graham poruszała się na pograniczu abstrakcji, czerpiąc inspirację z krajobrazu. Choć była kluczową członkinią grupy St Ives, przez lata pozostawała niedoceniana przez krytyków, którzy odrzucali jej styl i wizję artystyczną. Tytuł filmu to cytat z pamiętnika artystki, który napisała w ważnym momencie swojego życia. Choć Barns-Graham nie jest tak znaną postacią, jak poprzedni bohaterowie Cousinsa (wśród nich m.in. Alfred Hitchcock, Orson Welles czy D.H. Lawrence), ten projekt jest intymnym spojrzeniem na świat sztuki, perspektywą reżysera, który oddaje hołd jednej z jego mniej znanych, ale wyjątkowych przedstawicielek.
„Social Studies”, reż Lauren Greenfield
Mamy dosyć stereotypowe wyobrażenia o tym, jak wygląda amerykańska szkoła. Ładne cheerleaderki, futboliści i nerdy. „Social Studies” to serial dokumentalny, który pokazuje prawdziwy świat uczniów ze Stanów, wychowanych z internetem, a przede wszystkim – TikTokiem i Instagramem. Kamery pokażą nam rok szkolny uczniów z Los Angeles, którzy muszą sobie radzić ze znęcaniem, niezdrowymi standardami piękna, rasizmem i przemocą seksualną. Każda z osób bohaterskich zgodziła się, aby jej telefon był „podłączony do kamer”. Co oznacza, że nie tylko widzimy ich zachowania w prawdziwym świecie, ale również możemy zobaczyć każdą wysłaną wiadomość i każde zrobione selfie. Reżyserką i producentką serialu jest Lauren Greenfield, autorka szeregu genialnych dokumentów, w tym kultowego „The Queen of Versailles” o małżeństwie próbującym wybudować w Stanach własny, prywatny Wersal.
„Miyazaki. Duch Natury”, reż. Léo Favier
Jego filmy zmieniły to, jak postrzegamy dziś animację. Dokument Léo Faviera daje szansę poznać lepiej tego genialnego artystę. W produkcji zobaczymy zarówno fragmenty filmów udostępnionych przez Studio Ghibli, jak i nagrania pochodzące z archiwów japońskiego kina. Bo warto podkreślić, że Miyazaki nigdy nie bał się pokazywać prawdy o sobie. W końcu przez lata powstało o nim kilka dokumentów. Wywiady z antropologiem Philippem Descolą oraz filozofem Timothym Mortonem, a także z bliskimi współpracownikami reżysera – synem Gorō Miyazakim oraz wieloletnim producentem i przyjacielem Toshio Suzukim – przybliżają tajemniczy charakter kultowego artysty oraz jego niezwykłą osobowość. To też film, w którym Miyazaki coraz częściej mówi o śmierci. Nie tylko swojej; Miyazaki mierzy się w ze śmiercią szeregu bliskich przyjaciół, którzy współtworzyli z nim Studio Ghibli. „Ciała się piętrzą” - stwierdza, gdy dowiaduje się o kolejnej śmierci bliskiego przyjaciela. Hayao Miyazaki to jeden z najważniejszych twórców filmowych w historii, warto poznać go lepiej.
„Listy z Wilczej” reż. Ajrun Talwar
Film Arjuna Talwara to dopiero piąty polski film dokumentalny, który znalazł się w oficjalnej selekcji Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Berlinie. To historia pewnej niepozornej ulicy w Warszawie, mającej zaledwie kilkaset metrów długości. Po zamieszkaniu na niej reżyser postanowił lepiej zrozumieć nasz kraj poprzez poznanie swoich sąsiadów. Autor dokumentu odkrywa mozaikę fascynujących postaci i ich tęsknoty. To portret polskiego społeczeństwa, wypełniony ukrytymi, na co dzień nieopowiadanymi historiami, w którym humor i dystans pozwalają lepiej poznać pełen sprzeczności świat, który nas otacza. Talwar jest również autorem zdjęć do „Listów”. Rolę głównej montażystki przypadła Bignie Tomschin, wraz z zespołem montażystów: Talwarem i Sabiną Filipowicz. Muzykę do filmu skomponował Aleksander Makowski, który wraz z Mo Tan odpowiada również za dźwięk.
